Knoeien is als voetbal: op het einde wint Duitsland.
Jarenlang ging alle aandacht naar het talent van de Griekse overheid — en van Griekse burgers — om met rekeningen en statistieken te knoeien. Europa verloor er bijna zijn eenheidsmunt bij. En zijn eensgezindheid voor zover die bestond. Elk kwartaal een crisis.
En toen kwam Volkswagen, om te tonen dat je ook deskundig knoeien kan. Grieken zijn koorknapen, als je ziet wat Wolfsburg kan. Het bedrijf, en zijn dochterondernemingen, knoeien niet alleen met verbruikscijfers (het aantal liter per 100 km — en terloops de CO2), zoals ook de concurrentie gretig doet, en waar geen overheid van wakker ligt. Ze knoeien met luchtkwaliteitstests, en geen beetje. Ze verkopen auto’s met valse papieren.
Alsof dat industrieel gesjoemel nog niet genoeg is, chanteert Volkswagen de pers, in Frankrijk althans. Le Canard Enchaîné wist dat te melden.
De bedrijven die in opdracht van Volkswagen en Audi krantenpagina’s huren, schreven een vriendelijk mailtje aan de uitgevers: géén nieuws over het Volkswagenschandaal [la crise VW], of je bent de reclamebestedingen kwijt. Velen zijn daar blijkbaar niét op in gegaan — dit keer althans. Het VW-nieuws is té groot, in alle pers, om het nog te verzwijgen.
Vierhonderdduizend auto’s in België, negenhonderdvijftigduizend in Frankrijk, elf miljoen wereldwijd (of meer?). Al die auto’s zijn plots een flink stuk van hun waarde kwijt. Want Volkswagen kan het malafide computerprogramma wel “herstellen” — >in casu verwijderen — maar het kan de auto’s niet én krachtig en snel, én properder maken, zoals de kopers en de overheid werd wijs gemaakt. En ze graag geloofden.
Mogen de bijna drie miljoen Duitse knoeiwagens — en de vele andere — straks nog de Duitse binnensteden in, waar te vervuilende wagens worden geweerd? Idem dito straks in Antwerpen en Parijs, en elders? Worden ze met één klap jaren ouder, en zakt hun prijs op de tweedehandsmarkt als een pudding in elkaar? Of, als ze toch worden toegelaten, wat dan met de even vervuilende auto’s, die omwille van hun bouwjaar werden geweerd?
“Brejnev, reviens!”, schreef dezelfde Canard Enchainé enkele pagina’s verder. De Muur van Berlijn is niet gevallen zoals men denkt. De vroegere Sovjetunie en het Oostblok zijn stuk, en ze zijn inderdaad kapitalistisch geworden. Maar het kapitalistische Westen gaat langsom meer brezjneviaanse trekken vertonen: het hangt met leugens aan elkaar. We doen of alles goed gaat, schrijven er rapporten over, maar in het beste geval weten we dat het bedrog is, en in het ergste geval weten we niets.
Eerder waren er de banken (eerder, maar het is allicht nog niet gedaan). Crédit Lyonnais, Société générale, Dexia, Fortis, en vele andere. (Een zeldzame Patrick Janssens gaf toe dat hij bij Dexia in de raad van bestuur zat om de dividenden voor de Antwerpse stadskas te bepleiten, maar van bankieren niks begreep. Voor één Janssens, hoeveel andere ja-knikkers?)
Wie vertrouwt nog een kerncentrale, en de officiële rapporten om hun veiligheid, als er met elf miljoen auto’s zwaar kan geknoeid worden, onder onze neus? En niemand iets merkt. Als het gesjoemel pas aan het licht komt nadat enkele studenten en professoren in hun vrije tijd een amateuristisch testje doen, nota bene in een land waar er weinig van die auto’s zijn. Welke vriendenkring, welk clubje test de bedrijfszekerheid van een aanvoer van koelwater, om maar wat te noemen? Of de berging van nucleair afval?
We doen (bijna) allemaal mee, ieder op zijn niveau. Kwaliteitszorg en motivatie zijn door controle vervangen. Dus schrijven we rapporten, maken evaluaties, kruisen vakjes aan, en stellen alles wat beter voor dan het is. Soms voor onszelf, om zorgen te vermijden. Vaak ook voor de organisatie en de hiërarchie, zelfs ongevraagd. Is de Sovjetunie nog ver?
[kruis aan wat nog ontbreekt: ☐ een nomenklatoera, ☐ een officiële ideologie, ☐ een overheid die meeluistert, ☐ wantrouwen en fatalisme, ☐ leugens en bedrog]
P.S.: In de toiletten op kantoor hangen er sinds enkele weken van die papieren waarop het schoonmaakpersoneel naam, datum en uur, en zijn handtekening zet, maar de grote baas van een bedrijf als Volkswagen is op zijn minst te lui of te slordig om na te gaan of er met de kwaliteitstests niets schort.
