Jef Van Staeyen

Tag: Americana (Pagina 1 van 5)

voetganger in (Noord-) Amerika

 

We kennen Noord-Amerika (de Verenigde Staten en Canada) niet meteen als een voetgangersparadijs — met uitzondering van Manhattan misschien. Veeleer denken we aan het uitgestrekte Los Angeles, waarvan de straten zelfs voor automobilisten te lang geworden zijn, aan eindeloze verkavelingen waar uniforme huizen langs uniforme straten staan, of aan afgelegen huizen op het land. Niets om te voet te gaan.
Dat beeld is onvolledig, of zelfs onjuist. Zowel in grotere steden als in kleine stadjes wordt veel aandacht aan voetgangers en hun voetpaden besteed.
Hier verzamel ik een wat toevallige reeks foto’s die ik de afgelopen tien jaar bij enkele reizen in de Verenigde Staten en Canada heb gemaakt. Een zeer onvolledig, maar toch divers beeld. Het is járen geleden dat ik nog in New York, Washington of Philadephia ben geweest, en in Chicago, Boston, Denver, San Francisco of Vancouver was ik nooit. Wel heb ik beelden van de steden en stadjes van het lieflijke New-England en het wat ruigere Montana en Idaho, en aan Canadese kant uit Montréal, Toronto, Kingston en Golden. [Kingston is een stad in Ontario, en Golden een klein stadje in de Rocky Mountains van Brits Columbia.]

Klik hier of klik op de foto.

De beelden spreken voor zichzelf. Toch geef ik enkele bijkomende inlichtingen.

  • De Amerikaanse straten zijn breed en recht, zonder obstakels. Toch wordt er langzaam en rustig gereden. Kleine, discrete borden vermelden een maximum snelheidIn Canada worden snelheden wel in km/u aangeduid. van 25 mph (soms 15, een enkele keer 35 mph), wat overeenstemt met 40 km/u (soms 25, een enkele keer 55 km/u).  Aan kruispunten geldt steevast een 4xSTOP regeling, waarbij auto’s uit de vier richtingen verplicht moeten stoppen, om pas nadien, in volgorde van aankomen, door te rijden. Snel optrekken en een eind verder hard remmen hoort daar niet bij. Het is niet onmogelijk dat strenge handhaving daar goed voor is.
  • Mijn ervaring is dat overstekende voetgangers op reguliere oversteekplaatsen (niet altijd een zebra) worden gerespecteerd. Wie elders oversteekt, en daarbij een aankomende auto hindert, mag zich echter aan een klaxonstoot verwachten.
  • In de Verenigde Staten en in Engelstalig Canada (dus zonder Québec) bestaat een algemene regel “rechtsaf door rood (voor auto’s)”, waarbij de automobilist eerst moet stoppen, en pas wanneer hij zonder hinder kan doorrijden, dat ook mag doen. Vaak wordt die regel per kruispunt afgeschaft, met een bord zoals men op de foto (pagina 45) van het kruispunt in Kingston (Ontario) kan zien.
  • Voor zover de getoonde steden en stadjes representatief zijn voor hun respectieve landen, kan gesteld dat het openbaar domein in de Verenigde Staten met meer zorg wordt aangelegd en onderhouden dan in Canada.
  • In Montréal — en misschien elders — worden de voetpaden door de stad sneeuw- en ijsvrij gehouden. Daarvoor worden sneeuwruimers ingezet, die bij nacht de schrik van de voetgangers zijn. De sneeuw van de straten wordt met grote vrachtwagens afgevoerd.
    Het feit dat de straten van Montréal zwaar te lijden hebben van de winter en van de sneeuwruimers kan mee verklaren waarom er minder zorg wordt besteed aan de kwaliteit van de straatwerken. Heeft het zin een mooie boordsteen of een mooie bestrating te realiseren als die de winter en de sneeuwruimers niet overleven?
  • Gebreken worden hersteld — allicht omwille van de juridische aansprakelijkheid. De foto (pagina 17) van het voetpad in Golden (Brits Columbia) waarvan een betonplaat door de wortel van een boom is opgetild, laat het zien: om struikelen te voorkomen werd de rand van de plaat afgeslepen .
  • Amerika heeft een “lange” traditie van voetpaden, of veeleer stoepen, zoals de foto’s (pagina 29) van het verlaten mijnstadje Garnet (Montana) tonen. Dergelijke stoops hadden tot doel de paarden en hun uitwerpselen op afstand te houden.
  • Het lijkt er sterk op dat in de Verenigde Staten een mooi voetpad, samen met een mooi gazon, een status-symbool voor de bewoners is.

 


Meer over de straten van Montréal, met zeer talrijke foto’s, lees je hier (in het Frans).

 

East of Eden ❧

Elders op deze website staat een enthousiaste bespreking van John Steinbecks Tortilla Flat. Ook over zijn andere romans en novellen zou ik dergelijke teksten kunnen schrijven. Zoals East of Eden, misschien wel zijn meesterwerk.
In dat lijvige boek verweeft Steinbeck prachtige verhalen, van de families Hamilton en Trask, van enkele andere personages (Cathy, Abra…), en een beetje van hemzelf, in de Salinas-vallei in Californië op het einde van de 19de en het begin van de 20ste eeuw.
Zowel de plek — waar Steinbeck in 1902 geboren is, en die hij liefdevol, maar met precisie en zonder weemoed beschrijft — als het tijdsvenster is prominent aanwezig. “The Salinas Valley is in Northern California” is niet voor niets de wat ongewone, zakelijke eerste zin van het boek, waarvan de verhalen op bijna filmische en dan weer academische wijze door landschapsbeschrijvingen en maatschappelijke analyses onderbroken of aangekondigd worden.
In hoofdstuk 25 leidt “It was a deluge of a winter in the Salinas Valley, wet and wonderful”, via een telegram dat zoon Tom Hamilton op het erf van de boerderij en smidse ontvangt, tot de begrafenis van vader Samuel (die sinds kort bij zijn dochter in de stad verbleef) — of juister: tot de uren en dagen net erna. “The surreys and the buggies had driven out of the Salinas cemetery”. Als lezer ervaar je sterk hoe het overlijden zowel aangekondigd als plotsklaps is, en een grote leegte laat. Hoofdstuk 27 (“That year the rains had come so gently that the Salinas River did not overflow”) begint een ander verhaal, deels met nieuwe personnages. Het zoemt eerst in op een konijn (“Against the perfect cover of vine and bramble and tangled drift sticks, a little gray brush rabbit sat quietly in the sun, drying his breast fur, wet by the grass dew of his early feeding”), om daarna uit te zoemen op de tweelingbroers Aron en Cal Trask (elf jaar oud) die het konijn met pijl en boog doden, wat Steinbeck de gelegenheid biedt de karakters (die we nog niet kennen) en de verhouding tussen hen te beschrijven, waarna de belangrijke ontmoeting met het meisje Abra en haar ouders volgt.
Elders beschrijft Steinbeck kernachtig de maatschappelijke evolutie van het snel groeiende Salinas. Hoofdstuk 19 begint als volgt: “A new country seems to follow a pattern. First come the openers, strong and brave and rather childlike. They can take care of themselves in a wilderness, but they are naïve and helpless against men, and perhaps that is why they went out in the first place. When the rough edges are worn of the new land, businessmen and lawyers come in to help with the development — to solve problems of ownership, usually by removing the temptations to themselves.”

Ook de Eerste wereldoorlog, en de Amerikaanse deelname eraan (vanaf april 1917), komt aan bod. Niet alleen als tijdskader, maar als actor van de dramatische ontwikkeling in het boek. [Spoiler alert: hij leidt tot een conflict tussen zoon Cal en vader Adam Trask, en tot de dood van Aron. East of Eden verwijst meermaals naar het verhaal van Kaïn en Abel uit het boek Genesis. ]
Nu het oorlog is in Oekraïne, en de politieke spanning wereldwijd stijgt, sta ik  even stil bij een bijzonder fragment uit hoofdstuk 46, dat als een waarschuwing klinkt.
Zoals gezegd is John Steinbeck heel sporadisch zelf aanwezig in het verhaal: de Olive Hamilton uit het boek, een dochter van Samuel, is Johns moeder. [De familie Hamilton is reëel, de andere personages zijn fictief.] Met een kort maar heel persoonlijk en beschamend fragment toont Steinbeck wat oorlog doet, ook ver van het front, in een Californisch stadje van toen 4000 mensen, dat de oorlog wel via dienstplicht, prijsstijgingen en voedselschaarste voelt. “We had our internal enemies too, and we exercised vigilance.”  (een kort tekstfragment, eerst in het Engels, dan in het Nederlands, en tenslotte in het Frans).

 

nieuwe wereld — Québec 2007 ❧

 

 

Reizen — is een parabel van het leven.
Argeloos — ontdek je vele dingen.
Eer je ze begrijpt — is alles voorbij.

 

Met deze lijnen, en onder het motto Le Québec, c’est super-fun et méga-cool, begon ik in 2007, na onze reis naar Québec (de provincie) en Montréal, een album nieuwe wereld — over eindigheid en oneindigheid.
Een wat hybride product, met eerst, in 60 pagina’s, zowel een beschrijving van Québec als ons reisverhaal, en nadien, in nog een 40-tal pagina’s, enkele bedenkingen, of essays, waartoe Québec en de reis me inspireerden. Over markt en macht, over mensen en grenzen, en over transatlantische migratie vanuit en via Antwerpen.

Lees verder

« Oudere berichten

© 2024 moskenes.be

Thema gemaakt door Anders NorenBoven ↑